Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

ī secundo omine

  • 1 omen

    [st1]1 [-] ōmĕn, ĭnis, n.: - [abcl][b]a - augure tiré d'un mot, d'une parole. - [abcl]b - signe (de ce qui doit arriver), présage, augure, pronostic. - [abcl]c - voeux, souhaits pour qqn. - [abcl]d - cérémonie solennelle, convention sacrée. - [abcl]e - acte qu'on accomplit après avoir pris les auspices: mariage, hyménée. - [abcl]f - engagement devant les dieux.[/b]    - accipio omen, Cic. Div. 1: j'accepte cet augure (le mot est de bon augure).    - secundo omine, Hor.: sous d'heureux auspices.    - dare omen plebeio consuli, Liv.: faire espérer un consul plébéien.    - nostro omine, Plaut.: à nos souhaits.    - faustis in Germanicum ominibus, Tac.: en faisant des voeux pour Germanicus.    - nostro omine it dies, Plaut.: tout va comme nous le souhaitons.    - accipere regibus omen erat... Virg. En. 7, 174: c'était un usage sacré pour les rois de recevoir...    - ea lege atque omine, ut... Ter. And. 1, 2, 29: en prenant l'engagement formel et solennel de...    - primis ominibus jugare, Virg.: unir par un premier mariage.    - omen facere, Ov. Plin.: faire présager, servir de présage. [st1]2 [-] ōmĕn, ĭnis, n.: Arn. c. omentum.
    * * *
    [st1]1 [-] ōmĕn, ĭnis, n.: - [abcl][b]a - augure tiré d'un mot, d'une parole. - [abcl]b - signe (de ce qui doit arriver), présage, augure, pronostic. - [abcl]c - voeux, souhaits pour qqn. - [abcl]d - cérémonie solennelle, convention sacrée. - [abcl]e - acte qu'on accomplit après avoir pris les auspices: mariage, hyménée. - [abcl]f - engagement devant les dieux.[/b]    - accipio omen, Cic. Div. 1: j'accepte cet augure (le mot est de bon augure).    - secundo omine, Hor.: sous d'heureux auspices.    - dare omen plebeio consuli, Liv.: faire espérer un consul plébéien.    - nostro omine, Plaut.: à nos souhaits.    - faustis in Germanicum ominibus, Tac.: en faisant des voeux pour Germanicus.    - nostro omine it dies, Plaut.: tout va comme nous le souhaitons.    - accipere regibus omen erat... Virg. En. 7, 174: c'était un usage sacré pour les rois de recevoir...    - ea lege atque omine, ut... Ter. And. 1, 2, 29: en prenant l'engagement formel et solennel de...    - primis ominibus jugare, Virg.: unir par un premier mariage.    - omen facere, Ov. Plin.: faire présager, servir de présage. [st1]2 [-] ōmĕn, ĭnis, n.: Arn. c. omentum.
    * * *
        Omen, ominis, pen. corr. n. g. Cic. Bonne ou mauvaise encontre qu'on prend sur la parolle d'aucun, ou sur le cri de quelque oiseau, Bon ou mauvais augure.
    \
        Dirum omen mortalibus, bubo. Ouid. Qui porte malencontre.
    \
        Optimis ominibus. Cic. A la bonne heure, Dieu nous envoye bonne encontre.
    \
        Proficiscantur legati optimis ominibus. Cic. En bonne heure, De par Dieu.
    \
        Omen praerogatiuum. Cic. Le bon eur que les anciens pensoyent avoir d'estre esleuz par la voix de ceulx de la premiere classe.
    \
        Accipere omen. Cic. Avoir pour aggreable l'encontre, et estimer qu'il nous portera quelque bon eur.
    \
        In omen accipere. Liu. Interpreter en bonne encontre.
    \
        Auertite et detestamini quaeso hoc omen dii immortales. Cic. Gardez nous de ce que ce malencontre nous signifie.
    \
        Coniicere omne in prouinciam. Cic. Retorquer, et interpreter le rencontre du nom d'aucun Magistrat au prejudice de la province de laquelle il ha charge.

    Dictionarium latinogallicum > omen

  • 2 omen

    I ōmen, inis n.
    1) знак, знамение, примета, предзнаменование ( tristia omina dare O)
    omine fausto (dextro, secundo) C, L, Su — со счастливым предзнаменованием, счастливо, в добрый час
    nomen atque o. Pl — имя, в котором содержится предзнаменование
    o. accipere C, L — признать (что-л.) счастливым предзнаменованием
    o. abnuere V — не усмотреть (в чём-л.) предзнаменования
    ī secundo omine H — иди с богом, счастливого пути
    2) желание, пожелание
    fausta Su (optima C) omina — наилучшие пожелания
    3) торжественное заверение, условие
    4) поэт. торжественный обычай, обряд ( сопряженный с наблюдением примет)
    hic sceptra accipere regibus o. erat V — здесь, по обычаю, (римские) цари принимали скипетры
    5) бракосочетание, брак ( prima omina V)
    II ōmen, inis n. Eccl = omentum

    Латинско-русский словарь > omen

  • 3 omen

    ōmen (old form osmen), ĭnis, n. [omen quod ex ore primum elatum est, osmen dictum, Varr. L. L. 6, § 76 Müll.; cf.:

    osmen, e quo s extritum,

    id. ib. 7, § 97: omen velut oremen, quod fit ore augurium, quod non avibus aliove modo fit, Fest. p 195 Müll.; perh. orig. osmen, for ausmen; root audio, that which is heard; hence, in gen.].
    I.
    Lit., any indication or action regarded as a foreboding, a foreboding, prognostic, sign, token, omen (class.; cf.

    prodigium): di te deaeque omnes faxint cum istoc omine,

    with your forebodings, Plaut. Most. 2, 2, 33:

    neque solum deorum voces Pythagoraei observaverunt, sed etiam hominum, quae vocant omina,

    Cic. Div. 1, 45. 102:

    ea quae divina testimonia vocant, ex responsis, oraculis, ominibus,

    Quint. 5, 7, 35: mi pater, inquit (filiola L. Pauli), Persa (catellus) periit. Tum ille Accipio, inquit, mea filia, omen, I take it as a good omen (of a victory over king Perses), Cic. Div. 1, 46, 103:

    ingens omen magni triumphi,

    Juv. 4, 125:

    qui discedens mecum ita locutus est, ut ejus oratio omen fati videretur,

    Cic. Phil. 9, 4, 9:

    quibus Antonius (o di immortales, avertite et detestamini, quaeso hoc omen!) urbem se divisurum esse promisit,

    id. ib. 4, 4, 10; cf.:

    atque hoc quidem detestabile omen avertat Juppiter,

    id. ib. 11, 5, 11; id. Div. 2, 40, 83:

    exire malis ominibus,

    id. Sest. 33, 72:

    quam (rem) tu ipse ominibus optimis prosequeris,

    id. Fam. 3, 12, 2: cum bonis ominibus incipere, Liv. praef. fin.:

    i secundo omine,

    go in God's name, good luck attend you, Hor. C. 3, 11, 50:

    impios parrae recinentis omen Ducat,

    id. ib. 3, 27, 1:

    (Mater juvenem) Votis, ominibus et precibus vocat,

    id. ib. 4, 5, 13:

    quod di prius omen in ipsum convertant,

    Verg. A. 2, 190:

    quod acceperunt pro omine,

    Vulg. 3 Reg. 20, 33.—
    II.
    Transf.
    A.
    A solemn assurance. condition. eā lege atque omine, ut, etc., Ter. And. 1, 2, 29.—
    B.
    A solemn usage:

    hic sceptra accipere et primos attollere fasces Regibus omen erat,

    Verg. A. 7, 174.—
    C.
    Prima omina = nuptiae, as accompanied with auspices, Verg. A. 1, 346; cf.:

    Contineant nobis omina prima fidem,

    Prop. 3, 20, 24 (4, 20, 14 M.).

    Lewis & Short latin dictionary > omen

  • 4 osmen

    ōmen (old form osmen), ĭnis, n. [omen quod ex ore primum elatum est, osmen dictum, Varr. L. L. 6, § 76 Müll.; cf.:

    osmen, e quo s extritum,

    id. ib. 7, § 97: omen velut oremen, quod fit ore augurium, quod non avibus aliove modo fit, Fest. p 195 Müll.; perh. orig. osmen, for ausmen; root audio, that which is heard; hence, in gen.].
    I.
    Lit., any indication or action regarded as a foreboding, a foreboding, prognostic, sign, token, omen (class.; cf.

    prodigium): di te deaeque omnes faxint cum istoc omine,

    with your forebodings, Plaut. Most. 2, 2, 33:

    neque solum deorum voces Pythagoraei observaverunt, sed etiam hominum, quae vocant omina,

    Cic. Div. 1, 45. 102:

    ea quae divina testimonia vocant, ex responsis, oraculis, ominibus,

    Quint. 5, 7, 35: mi pater, inquit (filiola L. Pauli), Persa (catellus) periit. Tum ille Accipio, inquit, mea filia, omen, I take it as a good omen (of a victory over king Perses), Cic. Div. 1, 46, 103:

    ingens omen magni triumphi,

    Juv. 4, 125:

    qui discedens mecum ita locutus est, ut ejus oratio omen fati videretur,

    Cic. Phil. 9, 4, 9:

    quibus Antonius (o di immortales, avertite et detestamini, quaeso hoc omen!) urbem se divisurum esse promisit,

    id. ib. 4, 4, 10; cf.:

    atque hoc quidem detestabile omen avertat Juppiter,

    id. ib. 11, 5, 11; id. Div. 2, 40, 83:

    exire malis ominibus,

    id. Sest. 33, 72:

    quam (rem) tu ipse ominibus optimis prosequeris,

    id. Fam. 3, 12, 2: cum bonis ominibus incipere, Liv. praef. fin.:

    i secundo omine,

    go in God's name, good luck attend you, Hor. C. 3, 11, 50:

    impios parrae recinentis omen Ducat,

    id. ib. 3, 27, 1:

    (Mater juvenem) Votis, ominibus et precibus vocat,

    id. ib. 4, 5, 13:

    quod di prius omen in ipsum convertant,

    Verg. A. 2, 190:

    quod acceperunt pro omine,

    Vulg. 3 Reg. 20, 33.—
    II.
    Transf.
    A.
    A solemn assurance. condition. eā lege atque omine, ut, etc., Ter. And. 1, 2, 29.—
    B.
    A solemn usage:

    hic sceptra accipere et primos attollere fasces Regibus omen erat,

    Verg. A. 7, 174.—
    C.
    Prima omina = nuptiae, as accompanied with auspices, Verg. A. 1, 346; cf.:

    Contineant nobis omina prima fidem,

    Prop. 3, 20, 24 (4, 20, 14 M.).

    Lewis & Short latin dictionary > osmen

  • 5 omen [1]

    1. ōmen, inis, n. (altlat. osmen, aus *ouismen zu griech. οϝισjομαι), ein (gutes od. schlimmes) Anzeichen, ein Vorzeichen, eine Vorbedeutung, ein Omen, I) eig.: A) im allg.: omen detestabile, Cic.: laetum, triste, Glück, Unglück bedeutendes, Tac.: omen adversum, Suet.: velut ominis causā, Liv.: hisce ominibus proficiscere, Cic.: hoc detestabile omen avertat Iuppiter, Cic.: i secundo omine, glücklich, in Gottes Namen, Hor.: omen habere, Ov.: omen capere, ein Omen zu bekommen suchen, abwarten, Cic.: omen accipere, das O. annehmen, Cic. u. Liv.: ne in omen verteretur irritum inceptum, als ein (schlimmes) V. gedeutet würde, Curt.: quod omen res consecuta est, dieses O. ging in Erfüllung, Cic. – B) insbes.: 1) der Wunsch als gutes Omen, quam (rem) tu ipse optimis ominibus prosequeris, Cic. ep.: omina fausta, Beglückwünschungen, Suet. – 2) die Andeutung, Bedingung, eā lege atque omine, ut etc., Ter. Andr. 200. – II) meton.: A) was mit Auspizien verbunden ist, prima omina = nuptiae, Verg. Aen. 1, 346. – B) ein feierlicher Brauch, Verg. Aen. 7, 174.

    lateinisch-deutsches > omen [1]

  • 6 omen

    1. ōmen, inis, n. (altlat. osmen, aus *ouismen zu griech. οϝισjομαι), ein (gutes od. schlimmes) Anzeichen, ein Vorzeichen, eine Vorbedeutung, ein Omen, I) eig.: A) im allg.: omen detestabile, Cic.: laetum, triste, Glück, Unglück bedeutendes, Tac.: omen adversum, Suet.: velut ominis causā, Liv.: hisce ominibus proficiscere, Cic.: hoc detestabile omen avertat Iuppiter, Cic.: i secundo omine, glücklich, in Gottes Namen, Hor.: omen habere, Ov.: omen capere, ein Omen zu bekommen suchen, abwarten, Cic.: omen accipere, das O. annehmen, Cic. u. Liv.: ne in omen verteretur irritum inceptum, als ein (schlimmes) V. gedeutet würde, Curt.: quod omen res consecuta est, dieses O. ging in Erfüllung, Cic. – B) insbes.: 1) der Wunsch als gutes Omen, quam (rem) tu ipse optimis ominibus prosequeris, Cic. ep.: omina fausta, Beglückwünschungen, Suet. – 2) die Andeutung, Bedingung, eā lege atque omine, ut etc., Ter. Andr. 200. – II) meton.: A) was mit Auspizien verbunden ist, prima omina = nuptiae, Verg. Aen. 1, 346. – B) ein feierlicher Brauch, Verg. Aen. 7, 174.
    ————————
    2. ōmen, inis, n. = omentum, Arnob. 7, 25.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > omen

  • 7 ōmen

        ōmen inis, n    [2 AV-], a foreboding, prognostic, harbinger, sign, token, omen: voces hominum, quae vocant omina: accipio, inquit, omen, take it as a good omen: contra omina bellum poscunt, V.: ingens triumphi, Iu.: id in omen terroris acceptum, L.: ita locutus est, ut eius oratio omen fati videretur: detestabile: i secundo omine, go and good luck be with you, H.: parrae recinentis, H.: di prius omen in ipsum Convertant, V.: Cui (eam) primisque iugarat Ominibus, i. e. in her first marriage, V.—A solemn assurance, condition: Eā lege atque omine, ut, etc., T.— A solemn usage: Hic sceptra accipere Regibus omen erat, V.
    * * *
    omen, sign; token

    Latin-English dictionary > ōmen

  • 8 committo

    com-mitto, mīsī, missum, ere, zusammenlassen, zusammenbringen, I) eig.: a) mater. lebl. Objj. zusammenlassen, aneinanderlassen = zusammenfügen, aneinander- oder aufeinanderfügen, verbinden, vereinigen (Ggstz. dirimere), u. refl. se committere od. Passiv committi medial = zusammengehen, sich anschließen, dicht anstoßen, sich verbinden, sich vereinigen, malos (Balken, Ständer), Caes.: opera (Befestigungswerke), Liv.: maria, Curt.: duas noctes, Ov.: plagarum orae committuntur, Cels.: quia vehementer rursus se commiserunt (orae ossis), Cels. – influentem urbi Tiberinum (den Tiber) ponte, Flor. – m. Ang. wem? womit? durch Dat., durch cum u. Abl., durch inter se, zB. dextram dextrae, Ov.: manum Teucris, poet. = handgemein werden, Verg.: lacum flumini, Plin. ep.: urbem continenti (von einem Damm), Curt.: viam viae, Liv.: ubi se (Syria) Ciliciae committit, Mela: quā naris fronti committitur, Ov.: costae committuntur cum osse pectoris, Cels.: orae scroti suturis inter se committendae, Cels.: nondum commissa inter se munimenta, Liv.: v. der Wortfügung, res in ordinem digestae et inter se commissae, Quint.: vermiculate lexeis inter se c., Quint. – m. Ang. wohin? wozu? durch in u. Akk., donec se duo capita in priorem partem (nach vorn) committant, Cels.: commissa in unum crura, Ov.: ceterae suturae in unguem committuntur, vereinigen sich auss genauste, Cels. – b) leb. Wesen, α) zum Kampf u. Wettstreit aneinanderlassen, aneinanderhetzen, bei Ang. mit wem? konstr. mit cum u. Abl., mit bl. Dat., m. inter se, zum Kampfe, duos canes in conspectu populi, Frontin.: arietes vel boves, ICt. – u. acies commissas solvere, Prop. – bes. in den öffentl. Spielen, quingenos pedites, tricenos equites hinc inde, Suet.: pugiles Latinos cum Graecis, Suet. – zum Wortgezänk, omnes inter se, Suet. – zum Wettstreit mit Worten, aequales inter se, Suet. – β) zum Vergleich zusammenstellen, vates, Iuven. 6, 436: sua scripta antiquae Corinnae, Prop. 2, 3, 21.

    II) mehr übtr.: 1) etw. zu Werke-, zur Ausführung-, zur Anwendung bringen, a) im allg., beginnen, stattfinden lassen, abhalten, anstellen, veranstalten (Ggstz. finire), bei Ang. mit wem? mit cum u. Abl. od. m. inter se, zB. pugnam u. pugnam cum alqo, Cic.: proelium, Caes.: proelium a dextro cornu, Caes.: proelium cum hostium equitatu, Caes.: commissum erat proelium inter Macedones Ariosque, Curt.: modicum certamen, Liv.: leve certamen in alto, Liv.: bellum, Liv., verb. (im Ggstz.) bellum c. et profligare (seinem Ende nahe bringen), Liv. (s. Fabri Liv. 21, 40, 11): bellum ad Chalcidem, Liv.: bellum prospere, Liv., inconsultius, Iustin.: primo tempore commissum est Punicum bellum, profligatum secundo, tertio vero confectum est, Flor. – c. obsidionem, Curt.: c. rixam, Liv. – agona musicum, aufführen, Suet.: u. so spectaculum, Liv.: ludos, Cic. – cenam maturo ovo, Varr. fr. – tribuni sanguine commissa proscriptio, Ciceronis paene finita, Vell. – iudicium inter sicarios committitur, Cic.: fausto committitur omine sermo, Ov. – absol. = eine Schlacht liefern, kämpfen, parvā manu cum copiosissimo hoste, Eutr.: contra Sullam, Eutr.: priusquam committeretur, vor Beginn des Kampfes, Suet. – b) etw. Straffälliges ins Werk setzen, zur Ausführung kommen lassen, ausüben, begehen, verschulden, α) m. Ang. der Sache, die man begeht, αα) durch Acc., tantum facinus, Cic.: multa virilis audaciae facinora, Sall.: multa maleficia, Cic.: tantum scelus, Cic.: tantum nefas, Curt.: multas nefarias res, Cic.: delictum maius, Caes.: caedem, caedes, Ov. u. Curt.: parricidium, Quint.: incestum cum filia, Quint.: nihil commisisse, Cic.: si quae culpa commissa est, Cic.: ego etiam quae tu sine Verre commisisti, Verri crimini daturus sum, Cic. – m. Ang. gegen wen? durch in od. erga od. adversus u. Akk., multa et in deos et in homines impie nefarieque, Cic.: quod secus a me erga te commissum videretur, Cic.: quae Philippi bello adversus populum Romanum commisissent, Liv. – ββ) durch folg. Infin., es dahin kommen lassen, committit saepe repelli, Ov. met. 9, 632: hoc cum saepius bubulci fieri vident, non committunt scamna facere, Col. 2, 4, 3. – γγ) durch folg. ut u. Konj., es dahin kommen lassen, es verschulden, daß usw., id me commissurum, ut patiar fieri ne animum induxeris, Plaut.: sordidum ad famam (est) committere, ut accusator nominere, Cic. – oft m. vorhergeh. Negation, non committet hodie ut vapulet, Ter.: non committam posthac, ut me accusare de epistularum neglegentia possis, Cic.: quā re ne committeret, ut is locus, ubi constitissent, a populi Romani calamitate nomen caperet, Caes. – δδ) durch folg. quare od. cur, quod neque commissum a se intellegeret, quare timeret, neque etc., Caes. b. G. 1, 14, 2: Caedicius negare se commissurum, cur sibi quisquam imperium finiret, Liv. 5, 46, 6. – β) absol., etwas verüben, es versehen, fehlen, sündigen, cum verisimile erit, aliquem commisisse, Cic.: nemo enim committeret, Cic. – m. Ang. gegen was? durch contra od. in od. adversus u. Akk., contra legem, Cic.: contra leges, ICt.: in legem, ICt.: adversus testamentum, ICt. – m. Ang. nach welchem Gesetze? durch Abl., lege censoriā, Varr.: lege de sicariis, Quint. – c) machen, daß eine Vertrags- od. Rechtsbestimmung od. eine Strafe in Anwendung kommt, in Kraft tritt, d.i. α) eine Vertragsbestimmung in Erfüllung gehen-, vor sich gehen lassen, civitas obligata sponsione commissā, durch die bereits vor sich gegangene (verwirkte) Verbürgung, Liv. 9, 11, 10: hanc ego devotionem capitis mei... convictam esse et commissam putabo, als verwirkt erwiesen u. der Augenblick der Erfüllung eingetreten sei, Cic. de domo 145. – u. so bei den Juristen, c. edictum, stipulationem, die Erfüllung des Edikts usw. verwirken, ICt.: stipulatio committitur, tritt in Wirkung, ICt.: so auch cautio committitur, ICt.: dies committendi, Verfalltag, ICt. – β) eine Strafe zur Anwendung kommen lassen, verwirken, multam, Cic.: poenam octupli, Cic. – dah. γ) Partiz. Perf. commissus v. Strafobjekt, verfallen, hypothecae commissae, Cic.: hereditas Veneri Erycinae (der V.) commissa, Cic.: hanc fiduciam (Unterpfand, Hypothek) commissam tibi dicis, Cic.

    2) jmd. od. etw. in den Bereich, in den Schutz, in die Willkür usw. jmds. od. einer Sache hinlassen, d.i. in einen Ort usw. sich getrauen od. sich wagen lassen (dah. se committere oft = sich getrauen, sich wagen), jmdm. od. einem Ggstde. anheimgeben, überlassen, anvertrauen, aussetzen, preisgeben, m. Ang. wohin? wem? durch in u. Akk. od. durch bl. Dat., α) pers. Objj.: se longius a portibus, Caes.: se in conclave, Cic.: se in senatum, Cic.: se in populi Romani conspectum, Cic.: ne duae legiones sine Picentinis cohortibus in conspectum Caesaris committerentur, Cic.: c. duos filios in aleam eius, qui proponitur, casus, Liv.: se non c. in aciem, Liv.: se urbi, Cic.: se theatro populoque Romano, sich ins Th. u. vor die Augen des röm. Volkes wagen, Cic.: se ludis, bei den öffentlichen Spielen zu erscheinen wagen, Cic.: se publico non c., nicht wagen, sich öffentlich sehen zu lassen, Suet.: se non solum populo, sed etiam senatui, Cic.: se itineri tam infesto tamque periculoso, Cic.: se tam longae navigationi et viae, Cic.: se nusquam proelio, Liv.: persecutis hostibus nusquam se aequo certamine, Liv. – alci filiam, Ter., liberos suos, Ter.: ovem lupo (sprichw., griech. καταλείπειν οϊν εν λύκοισι), Ter. eun. 832: infirmas legiones hostibus committere non audere, Hirt. b. G.: mulierem alci primo partu, Ter.: alqm fidei alcis, Curt.: alqm fidei tutelaeque alcis, Curt.: alqm fidei potestatique alcis, Cic.: ut commissus sit fidei (vestrae), permissus potestati, Cic.: ego me tuae commendo et committo fide (= fidei), Ter.: se aut mortis aut servitutis periculo, Cic.: post cibum se neque frigori neque aestui neque labori, Cels. – mit Ang. als wen? durch Prädikatsakk., gnatam suam alci uxorem, Ter.: alci alqm alendum, Ov. – β) leblose Objj.: collum tonsori, Cic.: semen solo, Col.: non protinus aciem (Auge) infirmam improbo lumini, Sen.: c. alci epistulam, Cic.: c. alci alqd legendum, Fronto: alci litteras liberiores, Cic.: alci portam, (zur Bewachung) anvertrauen, Verg.: alci urbem, zur Verteidigung anvertrauen, Frontin.: alci bellum, den Kr. (= die Führung des Kr.), Cic.: u. so alci bellum contra Afros, Eutr.: iudici litem, Petr.: quaedam domestica litteris (einem Briefe) non c., Cic. (vgl. sed haec ipsa nescio rectene sit litteris commissa, Cic.): (alci) consilia, Cic.: alci fortunas suas, Ter.: summum imperium potestatemque alci, Nep.: (alci) custodiam pecuniae, Curt.: alci rem publicam, Liv. u.a. (s. Drak. Liv. 25, 7, 3): alci salutem suam, Curt.: salutem navibus, Iustin.: alci vitam, Cic.: rem proelio, es auf ein Tr. ankommen lassen, Caes.: ebenso rem in aciem, Liv.: rem in casum ancipitis eventus, Liv.: ne rem committeret eo, ubi duae acies timendae essent, Liv.: c. rem publicam in discrimen, die Sache des Staates dem Risiko preisgeben (auf die Spitze stellen), Liv. – γ) absol., alci comm., es jmdm. anheimgeben, jmdm. die Sache in die Hand geben, es auf jmd. ankommen lassen, auch jmdm. sich anvertrauen (s. Madvig Epist. crit. ad Orell. p. 26 sq. u. p. 184. Zumpt Cic. Verr. 4, 16), sanan es, quae isti committas, Plaut.: eis commisi et credidi, Ter.: commisi Heio, Cic.: cui denique commisit, Cic. – m. Ang. in betreff wessen? durch de u. Abl., alci de existimatione sua, Cic. Verr. 3, 137. – m. Ang. des Zweckes durch ut u. Konj., alci, ut videat, ne quid res publica detrimenti capiat, Cic. Mil. 70. – / Synkop. Perf. commisti, Ter. eun. 832 Fl.

    lateinisch-deutsches > committo

  • 9 committo

    com-mitto, mīsī, missum, ere, zusammenlassen, zusammenbringen, I) eig.: a) mater. lebl. Objj. zusammenlassen, aneinanderlassen = zusammenfügen, aneinander- oder aufeinanderfügen, verbinden, vereinigen (Ggstz. dirimere), u. refl. se committere od. Passiv committi medial = zusammengehen, sich anschließen, dicht anstoßen, sich verbinden, sich vereinigen, malos (Balken, Ständer), Caes.: opera (Befestigungswerke), Liv.: maria, Curt.: duas noctes, Ov.: plagarum orae committuntur, Cels.: quia vehementer rursus se commiserunt (orae ossis), Cels. – influentem urbi Tiberinum (den Tiber) ponte, Flor. – m. Ang. wem? womit? durch Dat., durch cum u. Abl., durch inter se, zB. dextram dextrae, Ov.: manum Teucris, poet. = handgemein werden, Verg.: lacum flumini, Plin. ep.: urbem continenti (von einem Damm), Curt.: viam viae, Liv.: ubi se (Syria) Ciliciae committit, Mela: quā naris fronti committitur, Ov.: costae committuntur cum osse pectoris, Cels.: orae scroti suturis inter se committendae, Cels.: nondum commissa inter se munimenta, Liv.: v. der Wortfügung, res in ordinem digestae et inter se commissae, Quint.: vermiculate lexeis inter se c., Quint. – m. Ang. wohin? wozu? durch in u. Akk., donec se duo capita in priorem partem (nach vorn) committant, Cels.: commissa in unum crura, Ov.: ceterae suturae in unguem com-
    ————
    mittuntur, vereinigen sich auss genauste, Cels. – b) leb. Wesen, α) zum Kampf u. Wettstreit aneinanderlassen, aneinanderhetzen, bei Ang. mit wem? konstr. mit cum u. Abl., mit bl. Dat., m. inter se, zum Kampfe, duos canes in conspectu populi, Frontin.: arietes vel boves, ICt. – u. acies commissas solvere, Prop. – bes. in den öffentl. Spielen, quingenos pedites, tricenos equites hinc inde, Suet.: pugiles Latinos cum Graecis, Suet. – zum Wortgezänk, omnes inter se, Suet. – zum Wettstreit mit Worten, aequales inter se, Suet. – β) zum Vergleich zusammenstellen, vates, Iuven. 6, 436: sua scripta antiquae Corinnae, Prop. 2, 3, 21.
    II) mehr übtr.: 1) etw. zu Werke-, zur Ausführung-, zur Anwendung bringen, a) im allg., beginnen, stattfinden lassen, abhalten, anstellen, veranstalten (Ggstz. finire), bei Ang. mit wem? mit cum u. Abl. od. m. inter se, zB. pugnam u. pugnam cum alqo, Cic.: proelium, Caes.: proelium a dextro cornu, Caes.: proelium cum hostium equitatu, Caes.: commissum erat proelium inter Macedones Ariosque, Curt.: modicum certamen, Liv.: leve certamen in alto, Liv.: bellum, Liv., verb. (im Ggstz.) bellum c. et profligare (seinem Ende nahe bringen), Liv. (s. Fabri Liv. 21, 40, 11): bellum ad Chalcidem, Liv.: bellum prospere, Liv., inconsultius, Iustin.: primo tempore commissum est Punicum bellum, profligatum secundo, tertio vero
    ————
    confectum est, Flor. – c. obsidionem, Curt.: c. rixam, Liv. – agona musicum, aufführen, Suet.: u. so spectaculum, Liv.: ludos, Cic. – cenam maturo ovo, Varr. fr. – tribuni sanguine commissa proscriptio, Ciceronis paene finita, Vell. – iudicium inter sicarios committitur, Cic.: fausto committitur omine sermo, Ov. – absol. = eine Schlacht liefern, kämpfen, parvā manu cum copiosissimo hoste, Eutr.: contra Sullam, Eutr.: priusquam committeretur, vor Beginn des Kampfes, Suet. – b) etw. Straffälliges ins Werk setzen, zur Ausführung kommen lassen, ausüben, begehen, verschulden, α) m. Ang. der Sache, die man begeht, αα) durch Acc., tantum facinus, Cic.: multa virilis audaciae facinora, Sall.: multa maleficia, Cic.: tantum scelus, Cic.: tantum nefas, Curt.: multas nefarias res, Cic.: delictum maius, Caes.: caedem, caedes, Ov. u. Curt.: parricidium, Quint.: incestum cum filia, Quint.: nihil commisisse, Cic.: si quae culpa commissa est, Cic.: ego etiam quae tu sine Verre commisisti, Verri crimini daturus sum, Cic. – m. Ang. gegen wen? durch in od. erga od. adversus u. Akk., multa et in deos et in homines impie nefarieque, Cic.: quod secus a me erga te commissum videretur, Cic.: quae Philippi bello adversus populum Romanum commisissent, Liv. – ββ) durch folg. Infin., es dahin kommen lassen, committit saepe repelli, Ov. met. 9, 632: hoc cum saepius bubulci fieri vident, non committunt
    ————
    scamna facere, Col. 2, 4, 3. – γγ) durch folg. ut u. Konj., es dahin kommen lassen, es verschulden, daß usw., id me commissurum, ut patiar fieri ne animum induxeris, Plaut.: sordidum ad famam (est) committere, ut accusator nominere, Cic. – oft m. vorhergeh. Negation, non committet hodie ut vapulet, Ter.: non committam posthac, ut me accusare de epistularum neglegentia possis, Cic.: quā re ne committeret, ut is locus, ubi constitissent, a populi Romani calamitate nomen caperet, Caes. – δδ) durch folg. quare od. cur, quod neque commissum a se intellegeret, quare timeret, neque etc., Caes. b. G. 1, 14, 2: Caedicius negare se commissurum, cur sibi quisquam imperium finiret, Liv. 5, 46, 6. – β) absol., etwas verüben, es versehen, fehlen, sündigen, cum verisimile erit, aliquem commisisse, Cic.: nemo enim committeret, Cic. – m. Ang. gegen was? durch contra od. in od. adversus u. Akk., contra legem, Cic.: contra leges, ICt.: in legem, ICt.: adversus testamentum, ICt. – m. Ang. nach welchem Gesetze? durch Abl., lege censoriā, Varr.: lege de sicariis, Quint. – c) machen, daß eine Vertrags- od. Rechtsbestimmung od. eine Strafe in Anwendung kommt, in Kraft tritt, d.i. α) eine Vertragsbestimmung in Erfüllung gehen-, vor sich gehen lassen, civitas obligata sponsione commissā, durch die bereits vor sich gegangene (verwirkte) Verbürgung, Liv. 9, 11, 10: hanc ego devotionem ca-
    ————
    pitis mei... convictam esse et commissam putabo, als verwirkt erwiesen u. der Augenblick der Erfüllung eingetreten sei, Cic. de domo 145. – u. so bei den Juristen, c. edictum, stipulationem, die Erfüllung des Edikts usw. verwirken, ICt.: stipulatio committitur, tritt in Wirkung, ICt.: so auch cautio committitur, ICt.: dies committendi, Verfalltag, ICt. – β) eine Strafe zur Anwendung kommen lassen, verwirken, multam, Cic.: poenam octupli, Cic. – dah. γ) Partiz. Perf. commissus v. Strafobjekt, verfallen, hypothecae commissae, Cic.: hereditas Veneri Erycinae (der V.) commissa, Cic.: hanc fiduciam (Unterpfand, Hypothek) commissam tibi dicis, Cic.
    2) jmd. od. etw. in den Bereich, in den Schutz, in die Willkür usw. jmds. od. einer Sache hinlassen, d.i. in einen Ort usw. sich getrauen od. sich wagen lassen (dah. se committere oft = sich getrauen, sich wagen), jmdm. od. einem Ggstde. anheimgeben, überlassen, anvertrauen, aussetzen, preisgeben, m. Ang. wohin? wem? durch in u. Akk. od. durch bl. Dat., α) pers. Objj.: se longius a portibus, Caes.: se in conclave, Cic.: se in senatum, Cic.: se in populi Romani conspectum, Cic.: ne duae legiones sine Picentinis cohortibus in conspectum Caesaris committerentur, Cic.: c. duos filios in aleam eius, qui proponitur, casus, Liv.: se non c. in aciem, Liv.: se urbi, Cic.: se theatro populoque Romano, sich ins Th. u. vor die
    ————
    Augen des röm. Volkes wagen, Cic.: se ludis, bei den öffentlichen Spielen zu erscheinen wagen, Cic.: se publico non c., nicht wagen, sich öffentlich sehen zu lassen, Suet.: se non solum populo, sed etiam senatui, Cic.: se itineri tam infesto tamque periculoso, Cic.: se tam longae navigationi et viae, Cic.: se nusquam proelio, Liv.: persecutis hostibus nusquam se aequo certamine, Liv. – alci filiam, Ter., liberos suos, Ter.: ovem lupo (sprichw., griech. καταλείπειν οϊν εν λύκοισι), Ter. eun. 832: infirmas legiones hostibus committere non audere, Hirt. b. G.: mulierem alci primo partu, Ter.: alqm fidei alcis, Curt.: alqm fidei tutelaeque alcis, Curt.: alqm fidei potestatique alcis, Cic.: ut commissus sit fidei (vestrae), permissus potestati, Cic.: ego me tuae commendo et committo fide (= fidei), Ter.: se aut mortis aut servitutis periculo, Cic.: post cibum se neque frigori neque aestui neque labori, Cels. – mit Ang. als wen? durch Prädikatsakk., gnatam suam alci uxorem, Ter.: alci alqm alendum, Ov. – β) leblose Objj.: collum tonsori, Cic.: semen solo, Col.: non protinus aciem (Auge) infirmam improbo lumini, Sen.: c. alci epistulam, Cic.: c. alci alqd legendum, Fronto: alci litteras liberiores, Cic.: alci portam, (zur Bewachung) anvertrauen, Verg.: alci urbem, zur Verteidigung anvertrauen, Frontin.: alci bellum, den Kr. (= die Führung des Kr.), Cic.: u. so alci bellum contra Afros, Eutr.: iudici litem, Petr.:
    ————
    quaedam domestica litteris (einem Briefe) non c., Cic. (vgl. sed haec ipsa nescio rectene sit litteris commissa, Cic.): (alci) consilia, Cic.: alci fortunas suas, Ter.: summum imperium potestatemque alci, Nep.: (alci) custodiam pecuniae, Curt.: alci rem publicam, Liv. u.a. (s. Drak. Liv. 25, 7, 3): alci salutem suam, Curt.: salutem navibus, Iustin.: alci vitam, Cic.: rem proelio, es auf ein Tr. ankommen lassen, Caes.: ebenso rem in aciem, Liv.: rem in casum ancipitis eventus, Liv.: ne rem committeret eo, ubi duae acies timendae essent, Liv.: c. rem publicam in discrimen, die Sache des Staates dem Risiko preisgeben (auf die Spitze stellen), Liv. – γ) absol., alci comm., es jmdm. anheimgeben, jmdm. die Sache in die Hand geben, es auf jmd. ankommen lassen, auch jmdm. sich anvertrauen (s. Madvig Epist. crit. ad Orell. p. 26 sq. u. p. 184. Zumpt Cic. Verr. 4, 16), sanan es, quae isti committas, Plaut.: eis commisi et credidi, Ter.: commisi Heio, Cic.: cui denique commisit, Cic. – m. Ang. in betreff wessen? durch de u. Abl., alci de existimatione sua, Cic. Verr. 3, 137. – m. Ang. des Zweckes durch ut u. Konj., alci, ut videat, ne quid res publica detrimenti capiat, Cic. Mil. 70. – Synkop. Perf. commisti, Ter. eun. 832 Fl.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > committo

См. также в других словарях:

  • PRINCIPIUM — in LL. Fragmentis apud Frontinum, de Aquaed. l. 2. et apud Livium, l. 9. c. 38. Papinius C. Iunium Bubulcum cum magistrum equitum dixit: atque ei legem curiatam de Imperio ferenti triste omen diem diffidit, quod Faucia curia fuit principium,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Legio XV Primigenia — Sestercio emitido en Roma en 37 38 con el retrato y titulatura imperial de Calígula, creador de la Legio XV Primigenia Activa Desde 39 hasta 70 …   Wikipedia Español

  • AZAZEL — cuius mentio Levit. c. 16. v. 8. Iuliano Apostatae, Hebraeis, Valentinianis et Magis, daemon est. Unde Iulianus ex hoc loco Mosis conatus probare est, scripsisse hunc ὑπὲρ Α᾿ποτροπαίων, i. e. de Diis Averruncis, a Cyrillo docte refutatus in… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CORNU Aureum — I. CORNU Aureum Daniae Regis Sereniss. scriptis Olai Wormii Antiquitatum Septentrionalium vindicis clarriss. celebre est. Regnante enim in Dania Christianô IV. A. C. 1639. puella Dana Christiana Svenonis filia, in Ripensi Cimbriae Dioecesi, Cornu …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»